Süleyman İrvan
Beni bu yazıyı yazmaya güdüleyen şey, Journo’da okuduğum, Tamer Morkoç’un “Twitter ç’alıntı haber kaynıyor: Sorarlarsa ‘derleme’ dersiniz” başlıklı araştırma haberi oldu. Morkoç bu haber için benden de değerlendirme istemişti. Kendisine, “Sosyal medyada giderek artan oranda, benim Türkçeye ‘bak-geç gazeteciliği‘ olarak çevirdiğim, sevgili Bilge Şenyüz’ün de literatüre kazandırdığı ‘glance journalism‘ söz konusu. Sosyal medya kullanıcılarının önemli bir kısmı sadece başlıklara bakıp geçtiği ve detaylarla ilgilenmediği için sosyal medyada sadece başlıkları verip geçen ve böylece takipçi kazanmaya çalışan hesaplar çoğaldı” demiştim.
Bu hesaplar belli ki Twitter’ın 280 karakterlik paylaşım yapma mantığına uygun bir habercilik yapıyorlar. Twitter’da kullanıcıların önemli bir kısmı ayrıntıya inmeden olan bitenden yüzeysel biçimde haberdar olmakla yetiniyor. Kırıntı habercilik yapan hesaplar işte bu kitleyi hedefliyor.
Haber rekabetinin hızla artığı günümüzde sahaya inip haber peşinde koşmadan, zahmete girmeden, oturduğunuz yerden bu rekabete katılabilir, medya kuruluşlarının ve haber ajanslarının bin bir güçlük ve emekle ortaya koydukları haberleri orasından burasından kırparak aktarabilirsiniz. Üstelik haberin tamamını değil kırıntısını paylaştığınız için etik sorgulamaya bile girmezsiniz, tabii bir video ya da fotoğraf paylaşmıyorsanız. Dahası, sizin yaptığınızın on katı kötüsünü, haber siteleri, başka mecralarda üretilmiş haberleri kopyala-yapıştır yöntemiyle çalarak yapmaktadırlar zaten. Türkiye'de haber çalmanın maalesef bir yaptırımı yok.
Anlık Haber: Bu hesap kendisini “Tarafsız ve hızlı haber platformu” olarak tanımlıyor. Twitter hesabı Kasım 2015’te açılmış, 30 Nisan 2025 itibarıyla 177 bin 430 takipçisi var ve bu tarihe kadar 103 bin 500 civarında paylaşım yapmış.Hesabın sahibi serbest gazeteci olduğunu yazmış ama adını açıklamamış
ANT Haber: Bu hesap Kasım 2015’te açılmış. “Tek cümleyle haberler” sloganını kullanan hesabın 30 Nisan 2025 itibarıyla 181 bin 681 takipçisi bulunuyor. Hesaptan bu tarihe kadar 30 bin 700 kadar paylaşım yapılmış. Hesabın sahibi belirsiz.
Aykırı: Hesap 2011 yılında açılmış. "Mustafa Kemai Atatürk'ün açtığı yolda, Türk milletinin hizmetinde yalnızca gerçekleri anlatmak için geliyoruz" diyen bir açıklamaları var. Hesabın 12 Mayıs 2025 tarihi itibarıyla 1 milyon 57 bin takipçisi var ve bugüne kadar 114 bin civarında paylaşım yapmış. Hesabın sahibi ve genel yayın yönetmeni Batuhan Çolak'tır.
Bee Haber: Bu hesap Ocak 2021’de açılmış. “Havuzu değil bizi takip edin, gerçeklerden bihaber değil @beehaber olun” sloganını kullanıyor.30 Nisan 2025 tarihi itibarıyla 379 bin 930 takipçisi olan hesaptan bu tarihe kadar 30 bin 200 civarında paylaşım yapılmış.
Boşuna Tıklama: Aralık 2020'de açılan hesap kısa sürede popüler hesaplar arasına girmeyi başarmış görünüyor. 30 Nisan 2025 itibarıyla 1 milyon 231 bin 867 takipçisi olan hesaptan bu tarihe kadar 53 bin civarında paylaşım yapılmış. Hesabın yöneticisiyle bir röportaj yapılmış ama isim belirtilmemiş. Röportajdaki ana tema, tık avcılığı yapan hesaplarla mücadele etmek şeklinde ama gerçekte bana göre diğer haber hesaplarından hiç farkı yok. Daha da kötüsü, hesap adının, detayları okumanıza gerek yok gibi son derece yanlış bir çağrışıma da sahip olmasıdır.
BPT Haber: “Hızlı, güvenilir ve tarafsız” sloganını kullanan bu hesap Ocak 2015’te açılmış. Kendisini, “BPT, haber ajanslarından derlediği ve internette yer alan haberleri tarar, araştırır ve doğruluğundan emin olduğu zaman paylaşır” şeklinde tanıtıyor. 30 Nisan 2025 itibarıyla 1 milyon 360 bin 247 takipçisi olan hesaptan bu tarihe kadar 121 bin 700 civarında paylaşım yapılmış. BTP Haber'in kurucusu olarak Eray Ahmet Aray ismine ulaştım.
Dark Web Haber: "Yeni medya, yeni perspektif” sloganını kullanan bu hesap Ekim 2018’de açılmış. 30 Nisan 2025 itibarıyla 1 milyon 877 bin 774 takipçisi olan hesaptan bu tarihe kadar 138 bin 900 civarında paylaşım yapılmış. Sahibinin Rıdvan Ünlü isimli bir girişimci olduğuna ilişkin bir haber söz konusu. Hesabın web sitesinde yer alan künyede isimler "anonim" olarak belirtilmiş. Gel de güven, isimsiz bir haber hesabına!
Gündem 7x24: "Gündemin nabzı burada atıyor" sloganıyla Haziran 2022'de yayın hayatına başlayan hesabın 30 Nisan 2025 tarihi itibarıyla 133 bin 17 takipçisi bulunuyor. Hesaptan bu tarihe kadar 26 bin 400 civarında gönderi paylaşılmış durumda. Hesabın sahibine ilişkin bir bilgi olmamasına karşın, Mustafa Varank'a ait olduğuna ilişkin izler bulunuyor. Örneğin paylaşımları Varank tarafından sıklıkla retweet ediliyor; Mustafa Varank'ın her açıklaması da bu hesap tarafından paylaşılıyor.
Gündeme Dair Her Şey: gdh kısaltmasıyla paylaşım yapan hesap Ağustos 2012’de açılmış. "Tarafsız, sansürsüz haber, nitelikli içerik" sloganını kullanan hesabın 30 Nisan 2025 itibarıyla 394 bin 170 takipçisi var ve bu tarihe kadar 145 bin 300 civarında paylaşım yaptığı görülüyor. Genel Yayıın Yönetmeninin, gazeteci Cüneyt Polat olduğu bilgisi var.
Haber: Aralık 2014’te açılmış olan bu haber hesabının 30 Nisan 2025 itibarıyla 582 bin 101 takipçisi bulunuyor. Hesaptan bu tarihe kadar 67 bin 700 civarında paylaşım yapılmış. Haber hesabının haberler.com isimli site ile ilişkisi olduğu ve sahibinin de Cengiz Ekrem Teymur olduğu bilgisi söz konusu.
HaberLog: ”Yeni nesil dijital habercilik” sloganını kullanan hesap Mayıs 2019’da açılmış. 30 Nisan 2025 itibarıyla 176 bin 624 takipçisi olan hesaptan bu tarihe kadar 26 bin civarında paylaşım yapılmış.
Haber Report: Bu hesap Aralık 2019’da açılmış. “Hızlı ve bağımsız haber kaynağı” sloganını kullanan hesabın 30 Nisan 2025 itibarıyla 724 bin 68 takipçisi var ve bu tarihe kadar 44 bin 900 civarında paylaşım yapılmış. Haber hesabının sahibi Furkan Güngör'dür.
Hukuk Haberleri: Hukuk konulu güncel gelişmeleri paylaşan hesap Aralık 2011’de açılmış. 30 Nisan 2025 itibarıyla 68 bin 627 takipçisi bulunan hesaptan bu tarihe kadar 30 bin 500 civarında paylaşım yapılmış. Hesabın kime ait olduğu konusunda bilgi bulunmuyor.
İbrahim Haskoloğlu: Kendi adıyla Aralık 2013’te açtığı hesaptan haber duyuruları paylaşan İbrahim Haskoloğlu, bu türün en popüler gazetecilerinden birisi. 30 Nisan 2025 tarihi itibarıyla 1 milyon 264 bin 864 takipçisi bulunan İbrahim Haskoloğlu bugüne kadar 24 bin civarında paylaşım yapmış.
İmpact: ”Türkiye ve dünyadan anlık haberler” sloganını kullanan hesap Kasım 2010’da açılmış. 30 Nisan 2025 itibarıyla 99 bin 904 takipçisi olan hesaptan bu tarihe kadar 42 bin 900 civarında paylaşım yapılmış. Hesabın kime ait olduğuna ilişkin bilgi bulunmuyor.
Medyanın 50 Tonu: Ekim 2014’te açılmış olan bu hesabın 30 Nisan 2025 itibarıyla 234 bin 807 takipçisi var. Bu tarihe kadar hesaptan 318 bin 500 civarında paylaşım yapılmış. Hesabın, İzzet Çapa'ya ait olduğu tahmin ediliyor.
Medyanın 51 Tonu: Medyanın 51 Tonu hesabının da İzzet Çapa'ya ait olduğunu düşünüyorum. Hesap Eylül 2019’da açılmış. 30 Nisan 2025 itibarıyla 53 bin 703 takipçisi var ve bu tarihe kadar 99 bin 800 civarında paylaşım yapmış. Hesabın takip ettiği hesaplar arasında @CapaMagMagazine, @CapaMag, @CapaMagZootopia, @CapaMagDizi, @CapaMagSanat, @CapaMagMuzik, @capamagdiziii, @CapaMagTech, @CapaMagSinema hesapları dikkat çekiyor.
Muhbir: Bu hesap Şubat 2022’de açılmış. “Doğru, ilkeli, tarafsız haber” sloganını kullanan hesabın 30 Nisan 2025 itibarıyla 571 bin 780 takipçisi var ve bu tarihe kadar 90 bin 900 civarında paylaşım yapmış. Hesabın sahibi gazeteci Serkan Kafkas'tır.
Neden TT oldu? Hesap Eylül 2011’de açılmış. Ağırlıklı olarak Twitter gündemindeki haberleri paylaşan hesabın 30 Nisan 2025 itibarıyla 796 bin 764 takipçisi var. Hesaptan bu tarihe kadar 66 bin 600 civarında paylaşım yapılmış. Hesabın sahibine ilişkin bilgi bulunmuyor.
Politic Türk: Bu hesap Haziran 2014’te açılmış. “Türkiye ve Dünya’dan önemli gelişmeler” sloganını kullanıyor. 30 Nisan 2025 itibarıyla 289 bin 988 takipçisi olan hesaptan bu tarihe kadar 35 bin 800 civarında paylaşım yapılmış. Hesabın sahibine ilişkin bilgi bulunmuyor.
Pusholder: En popüler kırıntı haber hesaplarından biri olan bu hesabın 30 Nisan 2025 itibarıyla 3 milyon 286 bin 556 takipçisi var. Ocak 2020’de açılan ve “Tek bildirimle anlaşılır haber” sloganını kullanan hesaptan 30 Nisan 2025 tarihine kadar 58 bin 700 civarında paylaşım yapılmış. Hesabın sahibinin adı Sercan Kılıç.
Record Haber: 28 Ağustos 2023 tarihinde açılan haber hesabı, "Gerçekler kayıt altında" sloganını kullanıyor. Kurucusu, gazeteci Gökhan Özbek. 30 Nisan 2025 tarihi itibarıyla 68 bin 486 takipçiye sahip olan hesaptan bu tarihe kadar 36 bin 200 paylaşım yapılmış.
Trajikomik Haber: Bu hesap Nisan 2021’de açılmış. "Türkiye'de her haber trajikomiktir" sloganıyla paylaşım yapıyor. 30 Nisan 2025 tarihi itibarıyla 191 bin 400 takipçisi olan hesaptan bu tarihe kadar 9974 gönderi paylaşılmış. Hesabın sahibi konusunda bilgi bulamadım.
Trend Ekonomi: ”Ekonominin yeni trendi” sloganını kullanan hesap Ağustos 2013’te açılmış. 30 Nisan 2025 itibarıyla 70 bin 128 takipçisi olan hesaptan bu tarihe kadar 13 bin 600 civarında paylaşım yapılmış. Hesabın kime ait olduğuna ilişkin bilgi bulunmuyor.
Türkiye’s Economy Channel: ”Türkiye’nin ilgiyle takip edilen ekonomi kanalı” diyerek kendisini tanıtan hesap Mart 2021’de açılmış. 30 Nisan 2025 itibarıyla 116 bin 33 takipçisi olan hesaptan bu tarihe kadar 18 bin 500 civarında paylaşım yapılmış. Hesabın sahibi belirsiz.
Vox Pop: "Sokaktan gelen gerçek sesler" sloganıyla yayın yapan haber hesabı Mayıs 2011'de açılmış. 1 Mayıs 2025 tarihi itibarıyla 156 bin 860 takipçisi olan hesaptan bu tarihe kadar 108 bin 600 civarında paylaşım yapılmış. Hesabın sahibi ve genel yayın yönetmeni Ayşe Yılmaz'dır.
Whisper: Bu hesap Aralık 2021’de açılmış. 30 Nisan 2025 itibarıyla 197 bin 250 takipçisi olan hesaptan bu tarihe kadar 59 bin paylaşım yapılmış. Hesabın sahibi hakkında bilgiye ulaşamadım.
23 Derece: "Bağımsız gazeteciliğin sesi" sloganını kullanan haber hesabı Ekim 2013'te açılmış. En eski haber hesapları arasında yer alıyor. Kurucusu, Record Haber'in de sahibi olan gazeteci Gökhan Özbek. 30 Nisan 2025 tarihi itibarıyla 700 bin 542 takipçiye sahip olan hesaptan 30 Nisan'a kadar 113 bin 900 civarında paylaşım yapılmış.
Gazetecilik mesleği zarar görüyor
Çoğu gazeteci gibi ben de bu hesapların gazetecilik mesleğine zarar verdiğini düşünüyorum. Elbette haberleri sadece sosyal medyadan takip eden ve sadece başlıkları okuyup geçen, gazetecilik emeğini çok da önemsemeyen bir gençlik var ama insanlar haber okumuyor diye habercilikten vazgeçmek gazetecilik mesleğine zarar verir. Haber üretimi ciddi bir iştir ve emek ister. Bilgisayar başına oturup, olan biteni bir iki cümleyle ve üstelik onları bile kopyalayarak, sıfır emekle aktarmak, hiçbir kaynak göstermemek etik gazetecilik olmasa gerek.
Bu yazıyı yazarken fark ettiğim bir sorunlu pratik de iş birlikleri. Çoğu haber hesabının logosunda “Reklam ve iş birliği için DM” yazıyor. Bunun ne anlama geldiğini tahmin ediyorsunuzdur. Bu hesapların kaçının iş birliği adı altında ücret karşılığı içerik paylaşımı yaptığını bilmek kolay değil. Haliyle bu hesaplar gazetecilikle halkla ilişkileri ve reklamı iç içe geçirmiş durumdalar. Açıkçası etik açıdan savunulabilir bir pratik değil.
Bu kırıntı haberlerde “doğruluk kontrolü” yapılıp yapılmadığını da bilemiyoruz. Daha çok, başka hesaplar paylaşmışsa doğrudur gibi bir yaklaşımın söz konusu olduğunu görüyoruz.
Son bir söz. Bu yönteme yeni nesil dijital gazetecilik deniliyor. Eğer yeni bir uygulama, var olan uygulamayı geliştiriyorsa, onu daha iyi hale getiriyorsa, etik sorunlara yol açmıyorsa elbette geliştirenleri alkışlarız. Ancak bu kırıntı haberciliği yöntemi gazeteciliği dejenere ediyor, değersizleştiriyor, emek harcamadan herkesin yapabileceği bir “yapıştır gitsin” kolaycılığına dönüştürüyor. Dolayısıyla habercilikte bir "devrim"den değil de bir çürümeden söz edebiliriz sadece.
